दाङ,२कार्तिक -  दाङकाे दंगीशरण गाउँपालिका –३ एकलीका ७२ वर्षीय लक्ष्मणबहादुर केसी शनिबार अन्य युवाहरुसँगै करिब तीन घण्टाको उकालो बाटो हिंडेर दंगीशरण–२ मा रहेको राजाकोट पुग्नुभयो । शनिबार उहाँ पहिलो पटक राजाकोट पुग्नुभएको थियो । दाङ उपत्यकासँगै उत्तरमा सिस्ने, धौलागिरी हिमश्रृङ्खला र दक्षिणमा राप्तीको फाँटसहित भारतको केही भू–भागका मनोरम दृश्य देख्न सकिने यो ठाउँ नजिकको तीर्थ हेला जस्तै भएको उहाँले सुनाउनुभयो ।

‘यहाँसम्म आइपुग्नेहरुले धेरै ठाउँका दृश्यहरु एकै ठाउँबाट देख्न सकिदोरहेछ तर यसको प्रचार–प्रसार र प्रवद्र्धनमा कसैको पनि चासो नपुग्दा यो ठाउँ ओझेलमा परेको महसुस गरें’– उहाँले भन्नुभयो– ‘कुनै पनि ठाउँलाई चिनाउनका लागि पहिलो पाइला स्थानीयहरुले नै अगाडि बढाउनुपर्छ । अहिले दंगीशरणका युवाहरुले राजाकोट क्षेत्रलाई चिनाउन पहल थालेका छन् । यसमा स्थानीय सरकारले साथ दिंदै माथिल्लो तहका सरकारसम्म राजाकोटबारे आवाज उठाउनुपर्छ ।’

शनिबार राजाकोट पुग्नेमध्ये एक हुनुहुन्छ, दंगीशरण–५ का प्रवेश चौधरी । उहाँ शिक्षक पनि हुनुहुन्छ, त्यसैले उहाँ आफू र आफ्ना उमेरका साथीहरु मात्रै होइन, आफूले अध्यापन गर्दै आएका विद्यार्थीहरुलाई पनि लिएर शनिबार राजाकोट पुग्नुभयो । ‘दंगीशरणमा भएका ऐतिहासिक, धार्मिक तथा पर्यटकीय सम्भावना भएका ठाउँबारे विद्यालय तहबाटै सिकाउन सकियो भने फलदायी हुन्छ भनेर विद्यार्थीहरुलाई पनि लिएर आएको हुँ’– उहाँले भन्नुभयो– ‘हाम्रो क्षेत्रमा भएका यस्ता सम्पदाहरुको संरक्षण र प्रवद्र्धन गर्नु हामी सबैको जिम्मेवारी हो । त्यसमाथि सबै आ–आफ्नो क्षेत्रबाट आफूभन्दा पछिल्लो पुस्तालाई यस्ता संरचनाबारे जानकारी गराउन सकियो भने ती संरचनाको विकासमा टेवा पुग्छ ।’

उहाँहरु मात्रै होइन, शनिबार राजाकोट क्षेत्रमा बृद्धदेखि बालबालिकासम्म करिब ३ सयजना उपस्थित भए । पर्यटकीय सम्भावना बोकेको राजाकोट ओझेलमा परेको भन्दै दंगीशरणका केही युवाहरुले राजाकोट हाइकिङ–२०८२ अभियान सञ्चालन गरेर शनिबार राजाकोट आउन सबैलाई आह्वान गरेका थिए । सोही अभियानअन्तर्गत उक्त संख्यामा स्थानीयबासी, जनप्रतिनिधि तथा जिल्लाका अन्य शहरहरुबाट पनि नागरिकहरु राजाकोट पुगेका थिए । शनिबारको उपस्थितिले राजाकोटलाई पर्यटकीय गन्तव्यका रुपमा विकास गर्न सकिने संकेत गरेको अभियन्ता युवाहरुमध्येका एक प्रकाश डाँगीले बताउनुभयो ।

‘हामी विभिन्न ठाउँमा पुग्दा स्थानीयको सक्रियताका कारण सामान्य ठाउँहरु पनि पर्यटकीय गन्तव्य बनेको देख्न सकिन्छ तर हाम्रो ठाउँ विभिन्न कुराले महत्वपूर्ण हुँदाहुँदै पनि ओझेलमा परेपछि प्रवद्र्धनको प्रयास गरेका हौं’– उहाँले भन्नुभयो– ‘राजा दंगीशरणले दाङमा राज्य गर्दा गर्मी छल्नका लागि यही ठाउँलाई प्रयोगमा ल्याएका थिए, तुलसीपुर–अमेलिया सडकखण्ड बन्नुअघि नेपालगञ्ज जाने सडक यहीबाट जान्थ्यो, १० वर्षे युद्धको बेलामा पनि यो क्षेत्रमा युद्धसँग सम्बन्धित घटनाहरु भएका छन् ।’ साथै यहाँबाट दाङ उपत्यकासँगै दक्षिणतर्फ राप्ती नदीको फाँट र उत्तरका हिमालहरु पनि अवलोकन गर्न सकिने हुँदा राजाकोट गतिलो पर्यटकीय गन्तव्य बन्न सक्ने डाँगीले बताउनुभयो ।

कार्यक्रममा स्थानीय सरकारले पनि चासो देखाएको छ । युवाहरुले थालेको अभियानमा सहभागिता जनाउँदै दंगीशरण–२ का वडाध्यक्ष डम्बरबहादुर खत्रीले राजाकोटलाई पर्यटकीय गन्तव्यको रुपमा विकास गर्नका लागि वडा सरकारको तर्फबाट पालिकादेखि प्रदेश हुँदै संघीय सरकारसम्म पहल थालिने आश्वासन दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो– ‘राजाकोट २ नं. वडामा पर्ने भएकोले सम्बन्धित वडा सरकारको तर्फबाट हुन सक्ने आवश्यक बजेट विनियोजनका लागि हामी तयार छौं । साथै माथिल्लो तहका सरकारको ध्यानाकर्षण गराउन भूमिका निर्वाह हामी गर्छौं ।’ हाल राजाकोट पुग्नका लागि दंगीशरण–२ को कलङ्खोला हुँदै करिब ३ घण्टाको यात्रा गर्नुपर्छ तर त्यहाँसम्म पुग्नका लागि सामान्य गोरेटो बाटोको पनि विकास नहुँदा राजाकोट क्षेत्र ओझेलमा परेको देखिन्छ ।

कार्यक्रममा राजाकोट सामुदायिक वनका अध्यक्ष एमएन शाहले राजाकोट क्षेत्र यहाँको वनसँग सम्बन्धित भएकोले यहाँको विकासका लागि सामुदायिक वनको तर्फबाट पूर्ण सहयोग रहने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो । ‘यहाँको ऐतिहासिक महत्वबारे जानकारी नै छ तर अब बाटो भनेको यसको महत्वबारे र यहाँबाट अवलोकन गर्न सकिने महमोहक दृश्यबारे व्यापक प्रचार प्रसार जरुरी छ’– उहाँले भन्नुभयो– ‘साथै सबभन्दा पहिला यहाँसम्म आउनका लागि उपयुक्त बाटोको आवश्यकता छ । यी सबै कुराहरुमा सहकार्य गर्दै युवाहरुले थालेको यो अभियानमा सहयोगी भूमिका निर्वाह गर्दै सामुदायिक वनले सहभागिता जनाउँछ ।’ कार्यक्रममा दंगीशरण–१ का अध्यक्ष रमेश भण्डारी, ३ नं. वडाध्यक्ष सुकलाल चौधरीलगायतले बोल्नुभएको थियो । कार्यक्रमको सहजीकरण अभियन्ता सिएम विश्वकर्माले गर्नुभएको थियो ।